EU từng là thị trường lớn nhất của cá tra Việt Nam với doanh số đạt đỉnh 511 triệu USD vào năm 2020, chiếm 36% giá trị xuất khẩu cá tra của Việt Nam. Tuy nhiên, doanh số bán hàng tại thị trường này giảm mạnh trong những năm tiếp theo do thông tin sai lệch về cá tra Việt Nam ở một số nước châu Âu.
Việt Nam đạt 60 triệu USD từ xuất khẩu cá tra sang EU tính đến hết tháng 4/2023, giảm 8% so với cùng kỳ 2022, tăng 70% so với cùng kỳ 2021 và chiếm 11% tỷ trọng xuất khẩu cá tra Việt Nam . Riêng tháng 4/2023, xuất khẩu cá tra sang thị trường này đạt 15 triệu USD, giảm 21% so với tháng trước và giảm 18% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tính đến cuối tháng 4/2023, nhập khẩu cá tra của Việt Nam vào hầu hết các nước EU đều sụt giảm, với mức giảm nhỏ nhất là 13% và mức giảm lớn nhất là 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Ba nước EU có mức giảm nghiêm trọng nhất là Hà Lan (giảm 22%), Bỉ (giảm 13%), Tây Ban Nha (giảm 30%). Trong khi đó, Đức cho thấy tín hiệu tích cực với mức tăng trưởng 78% trong 4 tháng đầu năm.
Năm 2022, Việt Nam tạo bước đột phá trong xuất khẩu cá tra sang thị trường EU, do nhu cầu đối với mặt hàng này tăng cao sau một thời gian dài chịu tác động của đại dịch Covid-19. Bên cạnh đó, lợi ích từ EVFTA, cuộc chiến đang diễn ra giữa Nga và Ukraine, các lệnh trừng phạt kinh tế và thương mại của Nga khiến lượng cá thịt trắng từ Việt Nam gia tăng.
So với cùng kỳ năm ngoái, doanh số bán cá tra Việt Nam sang EU trong 4 tháng đầu năm giảm; nhưng so với cùng kỳ những năm trước, đó là điều đáng tin khi Việt Nam đang nỗ lực đưa cá tra trở lại đường đua sau hàng chục năm “lu mờ”.
Tuy nhiên, do mỗi thị trường trong khối EU đều áp đặt các quy định riêng nên các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sẽ gặp thách thức lớn, trong đó có doanh nghiệp cá tra. Vì vậy, các doanh nghiệp nên tìm hiểu kỹ để tận dụng ưu đãi thuế quan cũng như áp dụng quy tắc xuất xứ khi xuất khẩu cá tra vào thị trường EU.